“Kamana” për zhvillimin sizmik në Turqi, pas tërmetit shkatërrues në juglindje të vendit në kufirin me Sirinë, bie presidenti i OASP-së, Efthymis Lekkas.
Duke folur në Open, ai tha se pret që deri në vitin 2024 të ndodhë një tërmet i madh deri në 7.4 Rihter në Stamboll, i cili, megjithatë, nuk e dimë nëse do të prekë edhe Greqinë, siç ndodhi në vitin 1999.
Fillimisht z. Lekkas sqaroi se tërmetet në Kretë dhe Zakynthos nuk janë aspak të lidhura me tërmetin në Turqi dhe me pasgoditjet në rajonin e gjerë. “Tërmetet në Turqi nuk kanë lidhje me Greqinë, ne jemi në dy struktura tektonike krejtësisht të ndryshme dhe nuk ka asnjë korrelacion”, tha ai. “Pas tërmetit në Turqi ka një ndërgjegjësim në mbarë botën për defektet,” shtoi ai.
Pas deklaratave të tij, ai u shpreh se në bazë të studimeve shkencore, është një skenar shumë i mundshëm që Enceladus të godasë edhe Kostandinopojën:
“Në Stamboll, faji i Anadollit verior është një gabim prej mijëra kilometrash. Në vitin 1999, pas tërmetit në Turqi, kemi pasur tërmetin në Athinë. Aty u duk se kishte një lidhje midis tërmetit të Stambollit dhe tërmetit të Athinës. Në çdo rast kur të ketë një tërmet në Stamboll, i cili pritet të ndodhë në bazë të opinioneve të të gjitha grupeve shkencore nga e gjithë bota. Tërmeti është me vonesë. Në Kostandinopojë prisnim një tërmet të fortë dhe jo në Adana të Antiokisë.
Kur të ndodhë ky tërmet i fortë, i cili pritet të jetë me magnitudë deri në 7.4 Rihter, atëherë do të duhet të shohim karakteristikat e tërmetit dhe defektin për të parë nëse shqetëson zonën greke. Nuk është e sigurt nëse do të prekë tani Greqinë. Më pas pllaka turke u shty drejt Egjeut, në drejtim të kundërt. Nuk është e nevojshme kur ndodh tërmeti në Stamboll të përsëritet i gjithë procesi me pllakën”, theksoi ai.
Z. Lekkas u shpreh se “ajo që duhet të bëjmë është të monitorojmë sizmicitetin në pjesën veriore të territorit turk dhe të jemi gati operativ sa herë që ndodh një tërmet i madh për të pasur sa më pak efekte të mundshme”.
Pyetjes nëse një goditje me magnitudë 7.4 Rihter në Stamboll do të shkaktonte një fatkeqësi të tillë si ajo që pamë në Hatay dhe zonat përreth, ai u përgjigj: “Pas tërmetit të vitit 1999, kolegët turq kanë bërë skenarë për tërmete të mëdha dhe kanë bërë një vlerësim. . Këta skenarë janë ogurzi, kryesisht për shkak të dendësisë së ndërtesave”.
Vihet re se më shumë se 46 mijë njerëz u vranë në Turqi dhe Siri nga tërmetet e 6 shkurtit, dhe numri pritet të rritet më tej, pasi operacionet për gjetjen e të mbijetuarve në rrënoja po i afrohen fundit.
Shqetësim edhe nga shkencëtarët gjermanë
Alarmin e kanë dhënë edhe shkencëtarët gjermanë të Qendrës Kërkimore të Gjeoshkencave, të cilët janë të shqetësuar për një tërmet të madh të mundshëm në Stamboll, pasi kanë analizuar të dhënat sizmike nga gadishulli Armoutlou i Marmarasë, në jug të Stambollit dhe në perëndim të Nikomedias.
Ata arritën në përfundimin se një tërmet deri në 7.4 ballë është i mundshëm në Stamboll, pasi edhe luhatjet e vogla të nivelit të detit Marmara mund të shkaktojnë tërmete në zonë. Në fakt, siç argumentojnë ata, kjo “sugjeron se gabimet lokale në gadishullin Armoutlou janë në prag të rrëshqitjes dhe më pas mund të shkaktohen tërmete të mëtejshme”.
“Probabiliteti i një tërmeti nuk është përkeqësuar për shkak të tërmeteve të fundit në Anadoll, por rreziku i një tërmeti në Stamboll mbetet i lartë,” i tha gazetës Bild sizmologu Gernot Hartmann i Institutit Federal të Gjeoshkencave në Hanover.
“Do të jetë shkatërruese – Jini të përgatitur”
Tërmetet vdekjeprurëse të fundit mund të mos prekin zonën e Stambollit, por rreziku është veçanërisht i lartë pasi zona nuk ka përjetuar një tërmet në më shumë se 250 vjet.
“Një tërmet shkatërrues deri në 7.4 ballë të shkallës Rihter nuk do të ishte aspak befasues në zonën e Stambollit dhe mund të ndodhë në çdo kohë. I madhi i fundit në Stamboll u zhvillua në vitin 1766, kështu që tjetri është vonuar”, tha Marko Bonhof për Agjencinë Gjermane të Lajmeve (dpa).
Koha e paralajmërimit është vetëm disa sekonda. Gjithashtu, pjesa jugperëndimore e qytetit fatkeqësisht nuk është në tokë të fortë si graniti, por në një lagune të tharë. Në tokë të butë, mund të ketë një përforcim të fortë të lëvizjeve të tokës, ndonjëherë së bashku me fenomenet e lëngëzimit. Të dyja shkaktojnë dëme më të mëdha. Gjithashtu, aeroporti ndërkombëtar (i vjetër) është në këtë zonë, kështu që do të jetë e vështirë për shpëtimtarët të arrijnë atje.”
Heidrun Kopp, një profesor në Universitetin e Kielit dhe kreu i Departamentit të Dinamikës së Oqeanit në Qendrën Geomar Helmholtz për Kërkimet Oqeanografike, përsëriti: “Që nga tërmeti i fundit i madh i Stambollit në 1766, energjia është rritur. Tani ka një deficit trafiku deri në katër metra në këtë pikë dhe qyteti është pothuajse në krye të fajit. Që nga viti 1939 është vërejtur se tërmetet po i afrohen gjithnjë e më shumë Stambollit nga lindja në perëndim”.
“Presioni tektonik është vazhdimisht në rritje dhe sa më gjatë të zgjasë “qetësia” aty aq më e madhe është mundësia e një tërmeti të fortë. Prandaj është e rëndësishme të njohim rrezikun e afërt dhe të përgatitemi për të tani”, tha për Bild sizmologu Gernod Hartmann i Institutit Federal të Gjeoshkencave Hannover.
Vihet re se gadishulli Armutlou është pjesë e sistemit aktiv të çarjeve të Anatolisë së Veriut, një kufi i madh i pllakave tektonike i njohur për shkaktimin e tërmeteve shkatërruese, si në Nicomedia në 1999, i cili mori afro 20,000 jetë. Krahu kryesor i gabimit shtrihet midis Stambollit dhe gadishullit Armoutlou dhe shumë shkencëtarë pas tërmeteve të mëdha të 6 shkurtit po paralajmërojnë se një tërmet i madh është i afërt atje.
