Për ata që nuk e kanë vënë re: THE DONALD është kthyer!! Me dy pasthirrma dhe me shkronja të mëdha. Mjeshtri i kaosit, i shpërthimeve provokuese është sërish mes nesh. Në mes, fjalë për fjalë: në qendër të skenës, me aftësinë për të komanduar vëmendjen e medias, për të hipnotizuar opozitën, për të shkaktuar reagime edhe mes shumë qeverive të huaja. Ashtu si gjatë mandatit të tij të parë në Shtëpinë e Bardhë, nga janari 2017 deri në janar 2021.
I mbani mend stuhitë e cicërimave që fillonin që në pesë të mëngjesit? Ose, së fundmi, gjatë fushatës zgjedhore të 2024-ës, me gjithë moshën e tij të avancuar, dikush do të thoshte se ai ka ruajtur të njëjtën mjeshtëri të artit të argëtimit, të njëjtin komandim të diskursit publik: ai i detyron të gjithë të flasin për atë që ai dëshiron.
Dhe çfarë kemi mësuar, nëse kemi mësuar ndonjë gjë? Përvoja e viteve 2017-2021 duhet të na kujtojë se ka një marrëdhënie mjaft të dobët mes asaj që thotë dhe asaj që bën. Atij i pëlqen të ndezë fishekzjarre të përditshme, si: “Unë po pushtoj Groenlandën, po pushtoj Panamanë” dhe pastaj shijon spektaklin e reagimeve.
“Mund të shkojmë të gjithë në funeralin tuaj, për të parë fshehurazi efektin që ka” – këndoi dikur Enzo Jannacci, bazuar në një tekst në të cilin kontribuoi edhe Dario Fo. Apo “të gjithë mund të shkonim në kopshtin zoologjik të bashkisë dhe të thërrisnim: Ndihmë! Ndihmë, luani iku”, sërish “për të parë fshehurazi efektin që ka”.
Dikush mund të diskutojë nëse kjo është mënyra për të qeverisur një superfuqi botërore, duke shijuar “efektin” e fjalëve të tij. Por diktimi i axhendës së përditshme mediave, opozitës, qeverive të caktuara të huaja, ka logjikën e vet dhe njëfarë dobie. Në vitin 2017, Kim i Koresë së Veriut ndaloi disa teste bërthamore dhe raketore pasi Donald e kërcënoi se do ta shkatërronte me një stuhi zjarri “për të parë se çfarë efekti ka”.
Ka edhe disa shembuj më të fundit. Kanë mbetur edhe 11 ditë deri në inaugurimin e tij, por Trump ka parë tashmë disa rezultate. Largohet kryeministri i Kanadasë që po i acaronte nervat. Shkaqet e rënies së Justin Trudeau janë të shumta dhe janë ndërtuar prej disa kohësh, por një shkaktar i fundit ishte ndarja brenda qeverisë së tij mbi mënyrën se si duhet të trajtohej kërcënimi nga tarifat e Trump. Njëri iku.
Presidenti i Panamasë i ka ofruar një bashkëpunim të gjerë për të mbyllur një rrugë tranziti të emigracionit të paligjshëm. Nëse mendoni se kjo ka të bëjë me kërcënimet në Kanal, keni ju të drejtë.
Dhe duke folur për Kanalin e Panamasë: shumë në Shtetet e Bashkuara kanë bërë shaka me akuzat e Trump se anijet me flamur të SHBA paguajnë tarifa të tepërta për të kaluar nëpër një kanal të ndërtuar nga vetë amerikanët. Por një hetim i New York Times pranon se Kina ka fituar menaxhimin operacional të disa pjesëve të infrastrukturës strategjike në atë zonë, duke ngritur shqetësime në Uashington të shfaqura që nën administrimin e Biden. Pas kaosit që karakterizon komunikimin Trumpian, ka shpesh “një logjikë në atë çmenduri”, sipas thënies së Shekspirit.
Për çështjen e emigracionit, Trump shënoi gjithashtu suksesin e tij të parë politik në shtëpi që dje. 48 përfaqësues demokratë u rreshtuan në anën e republikanëve në Dhomën e Përfaqësuesve, duke votuar në favor të një projektligji që synon të lehtësojë dëbimin dhe riatdhesimin e emigrantëve të paligjshëm nëse kanë kryer krime. Kjo (jo e ardhmja e Grenlandës) është një nga arsyet mbi të cilat elektorati do të gjykojë përfundimisht “Trump 2”; së bashku me rritjen ekonomike, punësimin, inflacionin.
Muajt e fundit të fushatës zgjedhore të 2024-ës duhet të na kishin lënë disa mësime rreth distancës midis zhurmës së mediave sociale dhe gjendjes reale shpirtërore të vendit. Ata muaj dukej se ishin të mbushur me skandale dhe gafa, në një përshkallëzim diku mes groteskut dhe të frikshmes. Si mund të harrojmë akuzën e lëshuar nga Trump në duelin e tij të vetëm televiziv kundër Kamala Harris, për azilkërkuesit nga Haiti që hanë qen dhe mace në një qytet të vogël në Ohio?
Për ditë të tëra, për javë të tëra, dukej se Trump e kishte luajtur në kumar Shtëpinë e Bardhë me ato lajme të rreme qesharake. Më pas erdhi skandali i një komediani që ofendoi portorikanët, pak para se Trump të fliste në Madison Square Garden në Nju Jork. Edhe ky u quajt një aksident “fatal”. Të dyja megjithatë rezultuan të parëndësishme. Më 5 nëntor, Trump madje rriti vlerësimet e tij të pëlqimit midis portorikanëve…
Qytetarët duken më pak të fiksuar pas mediave sociale dhe mbështetjes së Taylor Swift duke qenë më të vëmendshëm ndaj të ashtuquajturave “themelore”: në krye të të cilave janë gjendja e ekonomisë, fuqia blerëse e familjeve, ndjenja e tyre e sigurisë, siguria e rendit publik, besimi në të ardhmen e kombit.
Në universin e mediave sociale, një tjetër sukses konkret i shënuar nga Trump kundër një ish-armiku erdhi me njoftimin e Meta-Facebook, i cili po çmonton komisionin e tij kundër lajmeve të rreme. Për demokratët, të cilët prej vitesh kishin një mbështetës tek Mark Zuckerberg, burokracia e brendshme e Facebook-ut e ngarkuar me gjuetinë e gënjeshtrave ishte një mburojë kundër dezinformatave.
Republikanët e kishin denoncuar si censurë të njëanshme, e cila hiqte vetëm pikëpamjet konservatore nga Facebook. Zuckerberg i ka dhënë Trumpit një tjetër fitore të hershme, 11 ditë para Ditës së Inaugurimit, por mbi të gjitha është një fitore në një nivel simbolik. Sepse komiteti kundër lajmeve të rreme ishte në punë gjatë fushatës së fundit zgjedhore dhe nuk duket të ketë pasur ndonjë një ndikim vendimtar tek votuesit.
Aftësia e Trump për t’u ngritur çdo mëngjes (herët) dhe për t’u diktuar axhendën mediave, mediave sociale, opozitës dhe disa qeverive të huaja, duket se ushtrohet plotësisht veçanërisht brenda sferës së demokracive. Xi Jinping, Putin, Khamenei nuk reagojnë menjëherë pas çdo deklarate të tij. Përkundrazi, ata janë të mbyllur dhe të mbuluar, duke pritur të shohin se çfarë do të bëjë në të vërtetë Donaldi.
Ata janë mësuar të mbajnë distancën nga loja e kaosit komunikues. Ose të paktën, ata duan të japin përshtypjen se ruajnë gjakftohtësinë e tyre dhe gjykojnë vetëm faktet. Ata kanë avantazhin e dominimit të mediave të tyre. Ata gjithashtu duket se kanë mësuar se Trump përdor zhurmën për të punuar me nervat, pritshmëritë dhe reagimet emocionale të njerëzve të tjerë. ©Marrë nga Corriere Della Sera, përshtati në shqip LAPSI.al
