Gjumi është një nga proceset më të rëndësishme të jetës, i cili ofron përfitime të rëndësishme për shëndetin fizik dhe mendor. Ne kalojmë sa një të tretën e jetës sonë duke fjetur. Dhe a e dini se netët pa gjumë mund të çojnë gjithashtu në sjellje egoiste?
Sipas një studimi të ri të publikuar në revistën PLOS Biology, mungesa e gjumit të mjaftueshëm ndikon në gjasat për të ndihmuar të tjerët.
Studiuesit nga Universiteti i Kalifornisë, Berkeley, kryen tre studime në SHBA duke studiuar këtë “efekt të egoizmit”, duke analizuar ndryshimet në aktivitetin nervor dhe modelet e sjelljes në favor të të tjerëve dhe zbuluan se ai mbizotëron edhe pas një privimi të vogël gjumi.
Ettie Ben-Simon dhe Matthew Walker, profesor i neuroshkencës dhe psikologjisë në Berkeley, i thanë CNN se ky zbulim ishte shumë befasues.
“Vetëm një orë humbje gjumi është më se e mjaftueshme për të ndikuar negativisht në vendimin për të ndihmuar të tjerët,” tha Simon.
Ajo shtoi se “kur njerëzit humbasin një orë gjumë, është një goditje e qartë për mirësinë tonë të lindur njerëzore dhe motivimin tonë për të ndihmuar njerëzit e tjerë në nevojë”.
Njerëzit që flenë më keq kanë më pak gjasa të dhurojnë para?
Duke parë një bazë të dhënash prej tre milionë donacionesh bamirësie midis 2001 dhe 2016, Simon, Walker dhe kolegët e tyre vunë re një rënie prej 10 për qind të donacioneve pas futjes së kohës së lirë.
Kjo rënie nuk u regjistrua në vendet që nuk praktikojnë orarin ditor.
Në një studim tjetër, studiuesit përdorën imazhe funksionale të rezonancës magnetike për të vëzhguar aktivitetin e trurit te 24 persona pas tetë orësh gjumë dhe pas një nate pa gjumë. Rrjeti nervor prosocial, një zonë e trurit e lidhur me teorinë e mendjes, ishte më pak aktive pas një nate pa gjumë, zbuloi studimi.
“Gjumi është treguar vazhdimisht se ndikon në disponimin tonë dhe funksionimin tonë njohës, dhe për këtë arsye ka të ngjarë të ndikojë në mënyrën se si ne lidhemi me të tjerët,” tha neuropsikiatri Dr. Ivana Rosenzweig, e cila nuk ishte e përfshirë në studim.
Cilësia e gjumit është më e rëndësishme se sasia
Në një studim të tretë, i cili vëzhgoi më shumë se 100 njerëz gjatë tre deri në katër net, studiuesit papritmas zbuluan se cilësia e gjumit është më e rëndësishme se sasia e gjumit kur bëhet fjalë për të ndikuar në nivelin e egoizmit.
Rosenzweig, i cili drejton Qendrën për Gjumin dhe Plasticitetin e Trurit në King’s College në Londër, tha se kjo “tregon rëndësinë e cilësisë dhe sasisë së gjumit për funksionimin e përgjithshëm të ekuilibruar social dhe njohës, duke përfshirë altruizmin”.
Ajo shtoi se, megjithëse kufizimet metodologjike nënkuptojnë se mekanizmat, nëse ka, që mbështesin këto gjetje nuk mund të vlerësohen, studimi është origjinal dhe krijues, dhe ngre disa pyetje stimuluese dhe inkurajon kërkime të mëtejshme dhe më shteruese, raporton CNN.