Një qyp i rrallë i epokës së bronzit, historia e të cilit daton që 3500 vjet më parë, zbukuronte prej kohësh hyrjen e Muzeut Hecht në Haifa në Izrael, duke u ofruar vizitorëve një vështrim nga afër të një artefakti të paprekur që besohet se i paraprin mbretit biblik David dhe mbretit Solomon. Për fat të keq ai u thye aksidentalisht nga një fëmijë 4-vjeçar në fillim të kësaj jave.
“Reagimi im fillestar ishte mohimi”, – tha Alex, babai i fëmijës së vogël për The Guardian. “Nuk mund ta besoja se ishte djali im ai që e bëri atë.” Djali i tij kishte qenë kurioz të shihte nëse kishte ndonjë gjë brenda kavanozit, i cili mendohej se ishte në lashtësi për të transportuar furnizime lokale si verë dhe vaj ulliri.
Duke qenë se muzeu ka një traditë për t’i bërë artefaktet e tij sa më të aksesueshme, duke shmangur kutitë dhe barrierat e xhamit, 4-vjeçari arriti të kapte kavanozin. “Ai e kishte tërhequr pak kavanozin dhe ai u përmbys dhe ra”, – tha babai i tij.
Djali i vogël, i kapur nga frika, filloi të qajë. Prindërit e tij panë pjesët e shpërndara në dysheme, duke u përpjekur të kuptonin se si ta trajtonin më mirë situatën. “Në fillim isha në shok. Pastaj u ndjeva pak i zemëruar me të” – tregon babai.
Pasi ai dhe gruaja e tij e qetësuan fëmijën, familja iu drejtua një roje sigurie për të kuptuar atë që kishte ndodhur. Megjithatë, ata nuk e prisnin atë që erdhi më pas. “Në vend të vendosjes së një gjobe apo dënimit, ata na ftuan ta vizitonim përsëri muzeun” – tha Alex.
Këtë herë vizita do të përfshijë një turne të organizuar, në një përpjekje për të “ëmbëlsuar” përvojën e mëparshme të familjes në muze, tha në një deklaratë drejtori i muzeut, Inbal Rivlin.
“Ka raste kur sendet e ekspozuara dëmtohen qëllimisht dhe raste të tilla trajtohen me ashpërsi të madhe, duke përfshirë përfshirjen e policisë. Megjithatë, në këtë rast nuk ishte kjo situatë. Kavanozi u dëmtua aksidentalisht nga një fëmijë i vogël që vizitonte muzeun dhe përgjigja do të jetë në përputhje me rrethanat” – tha ai.
Ditët e fundit muzeu ka filluar të punojë me një specialist konservimi për të riparuar kavanozin, i cili daton në epokën e bronzit midis viteve 2200 dhe 1500 para Krishtit. Artefakti pritet të restaurohej dhe të kthehet në vend.
Muzeu tha se ishte ende duke vendosur nëse kavanozi do të vihej përsëri në ekspozitë me elementë shtesë mbrojtës. Muzeu, i vendosur në mjediset e Universitetit të Haifa-s, i cili është i lirë për t’u futur, ka kohë që krenohet duke bërë zbulime arkeologjike që datojnë sa më shumë që të jetë e mundur në periudhën kalkolitike.
“Muzeu beson se ka një bukuri të veçantë të përjetosh një gjetje arkeologjike pa asnjë pengesë. Dhe pavarësisht incidentit të rrallë me kavanozin, Muzeu Hecht do të vazhdojë këtë traditë” – tha Rivlin. ©The Guardian, LAPSI.al
