CNN: Shkencëtarët zbulojnë origjinën e fushës magnetike të diellit

Unë pata fatin të kapja një vështrim të mrekullueshëm të dritave veriore nga shtëpia ime këtë muaj, kur stuhia më e madhe diellore që arriti në Tokë në dy dekada i bëri aurorat të dukshme në gjerësi më të largëta në jug se zakonisht, nënvizoi në këtë trajtim për CNN, Katie Hunt.

Pavarësisht se jetoj në rrugët e mbushura me dritë të Londrës qendrore, kamera ime e smartfonit kapi një mjegull të gjelbër dhe një fletë pulsuese me dritë vjollce dhe rozë. Kapja e momentit ishte një eksperiencë e paharrueshme dhe që kisha menduar se do të përfshinte udhëtime të shtrenjta në skajet më veriore të planetit tonë.

Stuhitë që krijojnë aurora spektakolare, si ato që pashë, e kanë origjinën nga fusha magnetike dinamike e diellit, një enigmë astrofizike që shkencëtarët këtë javë iu afruan më shumë zbulimit.

NASA’s Solar Dynamics Observatory scientists used computer models to generate a four-day, time-lapse view of the sun’s changing magnetic field. The field lines are more concentrated in regions more magnetically intense. NASA/Solar Dynamics Observatory

Duke vijuarajo shtoi: Të kuptuarit se si funksionon fusha magnetike e diellit do t’i ndihmojë shkencëtarët të përmirësojnë parashikimin e motit hapësinor, i cili mahnit vëzhguesit e qiellit të natës, por mund të prishë GPS dhe satelitët e komunikimit.

Linjat rrotulluese të fushës magnetike të diellit, të cilat formojnë një rrjet të ngatërruar strukturash më komplekse se ato në Tokë, janë të vështira për t’u studiuar drejtpërdrejt. Për të kuptuar se çfarë po ndodh, shkencëtarët krijojnë modele matematikore.

Një model i ri, i cili mori më shumë se një dekadë për t’u zhvilluar dhe kërkonte një superkompjuter të NASA-s për të kryer llogaritjet e detajuara, zbuloi se fusha magnetike e diellit gjenerohet shumë më afër sipërfaqes sesa mendohej më parë.

Ekipi beson se modeli i tij është më i saktë sepse llogarit një veçori unike diellore.