Greqi – Shpresat për diagnozë të hershme dhe, si rrjedhojë, trajtim më efektiv të kancerit gjenerohen nga rezultatet e një sprove në shkallë të gjerë në sistemin shëndetësor britanik të NHS. Është një test gjaku që mund të zbulojë në çast më shumë se 50 lloje të kancerit.
Testi Galleri është premtues, pasi zbuloi saktë dy nga tre kancere midis 5,461 pacientëve që vizituan mjekun e përgjithshëm të lagjes së tyre me simptoma të dyshimta në Angli dhe Uells, thonë studiuesit kryesorë nga Universiteti i Oksfordit.
Në 85% të diagnozave të suksesshme, testi ishte gjithashtu në gjendje të identifikonte vendin e kancerit primar.
Mënyra se si funksionon testi Galleri është duke zbuluar ndryshime të dallueshme në pjesë të kodit gjenetik që rrjedhin në gjak nga çdo lloj i ndryshëm kanceri. Me këtë “biopsi të lagësht” do të bëhet një diagnozë e hershme që shpëton jetë.
Studiuesit theksojnë se kjo teknikë është ende në zhvillim dhe nuk është perfeksionuar, por ata janë optimistë se përdorimi i testit mund të rrisë diagnozat e hershme.
75% e atyre që rezultuan pozitivë për gjurmët e kancerit me testin u konfirmuan në fakt nga testet e mëtejshme se kishin kancer. Vetëm 2.5% e atyre që rezultuan negativë u zbulua më vonë se kishin kancer.
Këto përqindje, edhe pse të kënaqshme për fazën aktuale të testimit, nuk konsiderohen të sakta sa duhet që shkencëtarët të mbështeten vetëm në këtë test të veçantë gjaku me siguri të plotë. Por një normë saktësie prej 85% e arritur është e mjaftueshme që një mjek t’i atribuojë simptomat që nuk shpjegohen lehtë me kancerin e mundshëm.
“Me këtë lloj parashikimi nga testi, ne mund të vendosim nëse do të porosisim një endoskopi apo një skanim dhe të sigurohemi që po shkruajmë testin e duhur që në fillim”, tha studiuesi kryesor, profesor Mark Middleton.
Testi Galleri është zhvilluar nga kompania farmaceutike Grail e Kalifornisë. Ai po përdoret gjithashtu nga NHS në Britani për njerëzit pa simptoma, në një përpjekje për të parë nëse mund të zbulojë kancerin edhe në ato raste.
Rezultatet fillestare nga ky test priten në fund të këtij viti. Nëse është i suksesshëm, NHS England planifikon të zgjerojë përdorimin e testit në 1 milion njerëz të tjerë në 2024 dhe 2025.
Siç është njoftuar në fazat e mëparshme të testimit në Britani, testi Galleri ka aftësinë e veçantë për të zbuluar lloje të kancerit të vështirë për t’u zbuluar, si zorrë, mushkëri, pankreas, laring dhe kokë.
