Më shumë se 70 mijë persona që kanë luftuar në ushtrinë ruse kanë humbur jetën deri tani në Ukrainë. Shifra del nga të dhënat e analizuara nga BBC. Për herë të parë, vullnetarët civilë që iu bashkuan forcave të armatosura pas fillimit të luftës tashmë përbëjnë numrin më të madh të njerëzve të vrarë në fushën e betejës që nga fillimi i pushtimit të Rusisë në vitin 2022.
Moska nuk jep të dhëna për viktimat e luftës, por çdo ditë, emrat e të vrarëve në Ukrainë, nekrologjitë e tyre dhe fotografitë e funeraleve të tyre publikohen në të gjithë Rusinë në media dhe në rrjetet sociale. BBC Russian dhe faqja e pavarur e internetit Mediazona i kanë mbledhur këta emra, së bashku me emrat nga burime të tjera të hapura, duke përfshirë raportet zyrtare.
BBC thotë se ka kontrolluar informacionet me autoritetet ose të afërmit e viktimave dhe është konfirmuar se ata kishin vdekur në luftë. Varret e reja në varreza kanë ndihmuar gjithashtu në dhënien e emrave të ushtarëve të vrarë në Ukrainë. Ata shënohen zakonisht me flamuj dhe kurora të dërguara nga ministria e mbrojtjes.
BBC ka identifikuar emrat e 70 112 ushtarëve rusë të vrarë në Ukrainë, por numri real besohet të jetë dukshëm edhe më i lartë. Disa familje nuk i bëjnë publike detajet e vdekjeve të të afërmve të tyre. “Analiza jonë nuk përfshin emra që nuk ishim në gjendje t’i kontrollonim, apo vdekjet mes milicëve në Donetsk dhe Luhansk të pushtuar nga Rusia në Ukrainën lindore” – deklaron BBC.
13781 viktima ishin vullnetarë, (rreth 20%) duke bërë që vdekjet e tyre të tejkalojnë kategoritë e tjera. Ish-të burgosurit, të cilët iu bashkuan luftës në këmbim të faljes për krimet e tyre, kishin më parë numrin më të lartë, por tani ata përbëjnë 19% të të gjitha vdekjeve të konfirmuara. Ushtarët e mobilizuar apo qytetarë të thirrur për të luftuar përbëjnë 13%.
Që nga tetori i vitit të kaluar, vdekjet javore të vullnetarëve nuk kanë rënë nën 100 dhe në disa javë janë regjistruar më shumë se 310 vdekje vullnetarësh. Sa për Ukrainën, ajo rrallë komenton shkallën e vdekjeve të saj në fushën e betejës. Në shkurt, presidenti i saj, Volodymyr Zelensky, tha se 31 000 ushtarë ukrainas ishin vrarë, por vlerësimet e bazuara në inteligjencën amerikane sugjerojnë humbje më të mëdha.
Historia e Rinat Khusniyarov është tipike për shumë prej ushtarëve rusë vullnetarë që vdiqën. Ai ishte nga Ufa në Bashkortostan dhe bënte dy punë për të përballuar jetesën, në një depo tramvaji dhe në një fabrikë kompensate. Ai ishte 62 vjeç kur nënshkroi kontratën me ushtrinë ruse në nëntor të vitit të kaluar. Ai i mbijetoi më pak se 3 muaj luftimesh dhe u vra më 27 shkurt. Nekrologjia e tij, në një faqe interneti lokale përkujtimore në internet, e quajti atë thjesht “një njeri punëtor, i mirë”.
“Sipas të dhënave që ne analizuam, shumica e burrave që regjistrohen vijnë nga qytete të vogla në pjesë të Rusisë ku është e vështirë të gjesh punë të qëndrueshme dhe të mirëpaguar. Shumica duket se janë bashkuar me dëshirë, megjithëse disa në republikën e Çeçenisë u kanë thënë aktivistëve të të drejtave të njeriut dhe avokatëve për shtrëngim dhe kërcënime.
Disa nga vullnetarët kanë thënë se nuk e kuptonin se kontratat që ata po nënshkruan nuk kishin datë përfundimi dhe që atëherë u janë drejtuar gazetarëve pro-Kremlinit për t’u kërkuar, pa sukses, ndihmë për t’i dhënë fund shërbimit të tyre” – shkruan BBC.
Pagat në ushtri mund të jenë 5 deri në 7 herë më të larta se pagat mesatare në pjesë më pak të pasura të vendit, plus ushtarët marrin përfitime sociale, duke përfshirë kujdesin falas për fëmijët dhe lehtësira tatimore. Pagesat e menjëhershme për njerëzit që regjistrohen ushtarë janë rritur vazhdimisht në vlerë në shumë pjesë të Rusisë.
Shumica e vullnetarëve që vdesin në front janë të moshës nga 42 deri në 50 vjeç. Ata numërojnë 4100 burra në listën prej më shumë se 13 000 vullnetarësh. Vullnetari më i vjetër i vrarë ishte 71 vjeç. Gjithsej janë 250 vullnetarë rusë mbi moshën 60 vjeç që kanë vdekur në luftë.
Ushtarët i kanë thënë BBC-së se viktimat në rritje mes vullnetarëve janë pjesërisht për shkak të vendosjes së tyre në zonat më sfiduese operacionale në vijën e frontit, veçanërisht në rajonin e Donetskut në lindje, ku ata formojnë shtyllën kurrizore të përforcimit për njësitë e varfëruara.
“Sipas ushtarëve rusë me të cilët kemi biseduar, strategjia ruse e “mullirit të mishit” vazhdon e pandërprerë. Termi është përdorur për të përshkruar mënyrën se si Moska dërgon valët e ushtarëve përpara në mënyrë të pamëshirshme në përpjekje për të rraskapitur forcat ukrainase dhe për të ekspozuar vendndodhjet e tyre ndaj artilerisë ruse. Pamjet me dron të shpërndara në internet tregojnë forcat ruse që sulmojnë pozicionet ukrainase me pak ose aspak pajisje ose mbështetje nga artileria ose automjetet ushtarake” – citon BBC.
Ndonjëherë, qindra burra janë vrarë në një ditë të vetme. Në javët e fundit, ushtria ruse ka bërë përpjekje të dëshpëruara, por të pasuksesshme, për të kapur qytetet e Ukrainës lindore të Chasiv Yar dhe Pokrovsk me taktika të tilla. Një studim zyrtar nga drejtoria kryesore mjekësore ushtarake e ministrisë ruse të mbrojtjes thotë se 39% e vdekjeve të ushtarëve janë pasojë e lëndimeve të gjymtyrëve dhe se shkalla e vdekshmërisë do të përmirësohej ndjeshëm nëse ndihma e parë dhe kujdesi mjekësor pasues do të ishin më të mira.
Që nga viti 2022, të burgosurit e dënuar janë inkurajuar të bashkohen në këmbim të lirimit të tyre, por tashmë një politikë e re nënkupton që njerëzit që përballen me ndjekje penale mund të pranojnë një marrëveshje për të shkuar në luftë në vend që të përballen me gjykatën. Në këmbim, rastet e tyre janë ngrirë dhe potencialisht mund të anulohen fare.
Një numër i vogël i vullnetarëve të vrarë kanë qenë nga vende të tjera. BBC ka identifikuar emrat e 272 burrave të tillë, shumë prej të cilëve ishin nga Azia Qendrore: 47 nga Uzbekistani, 51 nga Taxhikistani dhe 26 nga Kirgistani.
Vitin e kaluar dolën raporte të Rusisë që rekrutonte njerëz në Kubë, Irak, Jemen dhe Serbi. Të huajve që tashmë jetojnë në Rusi pa leje pune ose viza të vlefshme, të cilët pranojnë të “punojnë për shtetin”, u premtohet se nuk do të dëbohen dhe u ofrohet një rrugë e thjeshtuar drejt shtetësisë nëse i mbijetojnë luftës. Shumë janë ankuar më vonë se nuk i kuptonin dokumentet dhe njëlloj si qytetarët rusë, ata u janë drejtuar mediave për ndihmë.
Qeveritë e Indisë dhe Nepalit i kanë bërë thirrje Moskës të ndalojë dërgimin e qytetarëve të tyre në Ukrainë dhe të riatdhesojë trupat e të vdekurve. Deri më tani kërkesat nuk janë zbatuar. Shumë rekrutë të rinj që janë bashkuar me ushtrinë ruse kanë kritikuar trajnimin që kanë marrë. Një burrë që nënshkroi një kontratë me ushtrinë ruse në nëntor të vitit të kaluar i tha BBC-së se i ishte premtuar dy javë stërvitje në një poligon qitjeje përpara se të vendosej në front.
“Në realitet, njerëzit thjesht u hodhën jashtë në terren dhe u shpërndanë disa pajisje. Na ngarkuan në trena, pastaj në kamionë dhe na dërguan në front. Rreth gjysma prej nesh u hodhën në betejë direkt nga rruga. Si rezultat, disa njerëz shkuan nga zyra e rekrutimit në vijën e parë në vetëm një javë” – tha ai.
Një tjetër ushtar i tha gjithashtu BBC-së se pajisjet janë një problem. “Një jelek antiplumb i rastësishëm dhe një helmetë e lirë. Është e pamundur të luftosh me këto. Nëse do të mbijetosh, duhet të blesh pajisje” – tha ai. ©BBC
