4 zakone të thjeshta që e bëjnë trurin të duket 8 vite më i ri
Adoptimi i disa zakoneve pozitive të jetesës mund ta bëjë trurin të duket deri në tetë vjet më i ri, sipas një studimi të ri shkencor.
Studiuesit nga Universiteti i Floridës zbuluan se optimizmi, gjumi i mjaftueshëm dhe i thellë, menaxhimi i stresit dhe mbështetja e fortë sociale lidhen me një tru që shfaq shenja më të reja në skanimet mjekësore.
Studimi përfshiu 128 të rritur të moshës së mesme dhe të shtyrë nga katër kontinente dhe u zhvillua gjatë një periudhe dyvjeçare. Rreth 70 për qind e pjesëmarrësve ishin gra, ndërsa shumica vuanin nga dhimbje kronike ose ishin në rrezik për artrozë të gjurit.
Duke përdorur skanime të avancuara MRI dhe teknika të inteligjencës artificiale, studiuesit llogaritën “moshën e trurit” të secilit pjesëmarrës dhe e krahasuan atë me moshën reale.
Rezultatet treguan se personat me kombinimin më të shëndetshëm të faktorëve psikologjikë dhe të stilit të jetesës kishin tru që dukej deri në tetë vjet më i ri sesa pritej për moshën e tyre.
Në anën tjetër, vështirësi të tilla si dhimbja kronike, të ardhurat e ulëta, niveli i ulët i arsimimit dhe pabarazitë sociale u lidhën me trurin që dukej më i vjetër.
Megjithatë, studiuesit vunë re se ndikimi negativ i vështirësive u zbeh me kalimin e kohës, ndërsa përfitimet e zakoneve pozitive të jetesës rezultuan më të forta dhe më afatgjata.
Sjellje të tjera të lidhura me plakje më të shëndetshme të trurit përfshijnë mos-pirjen e duhanit dhe ruajtjen e një peshe trupore të shëndetshme.
“Mesazhi është i njëjtë në të gjitha studimet tona,” tha Kimberly Sibille, profesoreshë e asociuar e mjekësisë fizikale dhe rehabilitimit në Universitetin e Floridës dhe udhëheqëse e studimit.
“Sjelljet që promovojnë shëndetin nuk lidhen vetëm me më pak dhimbje dhe funksionim më të mirë fizik – ato duket se e forcojnë shëndetin në mënyrë të qëndrueshme dhe domethënëse.”
Gjetjet u publikuan në revistën shkencore Brain Communications.
Personaliteti dhe jetëgjatësia: Si ndikojnë tiparet psikologjike në sa gjatë jetojmë
Studimi i ri i shtohet provave gjithnjë e më të shumta se mirëqenia mendore dhe zgjedhjet e jetesës luajnë një rol kyç në shëndetin e trurit, edhe te personat që përballen me dhimbje kronike ose sëmundje afatgjata.
Ndërkohë, një studim tjetër sugjeron se tiparet e personalitetit mund të ndikojnë drejtpërdrejt në jetëgjatësinë.
Në një analizë të madhe të udhëhequr nga Universiteti i Limerickut, studiuesit shqyrtuan të dhëna nga më shumë se gjysmë milioni njerëz, që mbulonin afro gjashtë milionë vite-person. Gjatë periudhës së studimit, 43,851 pjesëmarrës humbën jetën.
Studiuesit analizuan pesë tiparet kryesore të personalitetit:
neuroticizmin
ekstraversionin
hapjen ndaj përvojave
pajtueshmërinë
ndërgjegjshmërinë
Rezultatet treguan se personat me nivel të lartë neuroticizmi, i karakterizuar nga ankthi dhe paqëndrueshmëria emocionale, kishin 3 për qind rrezik më të lartë për vdekje të hershme.
Në të kundërt, ndërgjegjshmëria e lartë – e lidhur me disiplinën, organizimin dhe besueshmërinë – shoqërohej me 10 për qind rrezik më të ulët të vdekjes.
Po ashtu, ekstraversioni, që lidhet me shoqërueshmërinë dhe angazhimin social, u shoqërua me 3 për qind rrezik më të ulët të vdekjes, veçanërisht në Shtetet e Bashkuara dhe Australi.
Nuk u gjet asnjë lidhje e qartë mes jetëgjatësisë dhe hapjes ndaj përvojave apo pajtueshmërisë.
“Puna jonë tregon se mënyra se si mendojmë, ndjejmë dhe sillemi nuk ndikon vetëm në kënaqësinë nga jeta dhe marrëdhëniet sociale, por edhe në sa gjatë jetojmë,” tha Dr. Máire McGeehan, profesoreshë asistente në Universitetin e Limerickut dhe udhëheqëse e studimit.
Hulumtimi, i realizuar në bashkëpunim me Florida State University, West Virginia University dhe Northwestern University, u publikua në revistën Journal of Personality and Social Psychology.
“Personaliteti është një faktor kyç për shëndetin dhe jetëgjatësinë, me ndikim të krahasueshëm me faktorë të njohur të shëndetit publik, si statusi socio-ekonomik,” theksoi Dr. Páraic S. Ó Súilleabháin, autor i lartë i studimit.
