Shkencëtarët ia kanë dalë që për herë të parë rritin bimë në një tokë hënore. Ky është konsideruar si një hap i rëndësishëm për të bërë të mundur qëndrimin afatgjatë në Hënë.
Studiuesit përdorën mostra pluhuri të mbledhura gjatë misioneve Apollo 1969-1972 për të rritur bimë. Për habinë e tyre, farat mbinë pas dy ditësh.
“Nuk mund t’ju them se sa të habitur ishim” – tha Anna-Lisa Paul, një profesoreshë e Universitetit të Floridës, e cila ishte bashkëautore e studimit.
“Çdo bimë dukej e njëjtë me ato që rriten në tokë të zakonshme deri rreth ditës së gjashtë” – tha ajo.
Pas kësaj, u shfaqën dallime. Bimët e rritura në tokën e Hënës filluan të shfaqin stres, u zhvilluan më ngadalë dhe përfunduan të rrëgjuara.
Por ata që janë përfshirë në zbulim janë të entuziazmuar.
“Ky hulumtim është domethënës për qëllimet afatgjata të eksplorimit njerëzor të NASA-s, pasi ne do të duhet të përdorim burimet e gjetura në Hënë dhe Mars për të zhvilluar burime ushqimore për astronautët e ardhshëm që jetojnë dhe veprojnë në hapësirën” – tha shefi i NASA-s, Bill Nelson.
Një sfidë për studiuesit është se thjesht nuk ka shumë tokë hënore për të eksperimentuar. Gjatë një periudhe 3-vjeçare nga viti 1969, astronautët e NASA-s sollën 382 kg shkëmbinj hënorë, mostra bërthamore, guralecë, rërë dhe pluhur nga sipërfaqja hënore.
Ekipi i Universitetit të Floridës iu dha vetëm 1 g tokë për eksperimentin të cilat janë mbajtur të mbyllura për dekada të tëra. NASA planifikon të zbarkojë njerëzit në Hënë për herë të parë që nga viti 1972 në një mision të planifikuar për vitin 2025. ©LAPSI.al
