MAGAZINË

E rrallë/ Truri i një njeriu u kthye në qelq nga shpërthimi i vullkanit të Vezuvit

Gati 2000 vjet më parë, kur një i ri humbi jetën nga shpërthimi vullkanik i Vezuvit, shkencëtarët kanë zbuluar se truri i tij u ruajt pasi u kthye në qelq. Studiuesit e gjetën xhamin në vitin 2020 dhe dyshuan se ai ishte një tru i fosilizuar, por nuk e dinin se si ishte formuar.

Copat e qelqit të zi me madhësinë e bizeleje u gjetën brenda kafkës së viktimës, rreth 20 vjeç, i cili vdiq kur vullkani shpërtheu në vitin 79 pas Krishtit pranë Napolit të ditëve të sotme.

Guido Giordano A picture of the remains of the man. The remains lie on what looks like greyish sand - a skull, more or less the same colour as the sand, a chest-thorax that is whiter in colour and the bottom part of the skeleton, which is of a material darker in colour, almost looking like charcoal. The area is surrounded by greyish brick walls.

Shkencëtarët tani besojnë se reja e hirit e nxehtë deri në 510 gradë celsius kishte mbështjellë trurin dhe më pas ishte ftohur shumë shpejt, duke e shndërruar organin në qelq. Është i vetmi rast i njohur kur indi njerëzor ose ndonjë material organik kthehet në qelq në mënyrë natyrale.

“Ne besojmë se kushtet shumë specifike të trurit e kanë bërë shumë të vështirë që të ketë mbetje të tjera të ngjashme, megjithëse nuk është e pamundur” – i tha BBC Neës, Prof. Guido Giordano nga Università Roma Tre. “Ky është një zbulim unik” – shtoi ai.

Truri i përkiste një burri që kishte humbur jetën në shtratin e tij brenda një ndërtese të quajtur Kolegjiumi në rrugën kryesore të qytetit romak Herculaneum. Fragmentet e qelqit të gjetura nga shkencëtarët variojnë nga 1-2 cm deri në disa milimetra në madhësi.

Guido Giordano A picture of a fragment of the glass brain. It's a jagged, irregular-shaped chunk of bluish-black glass with little white specks, in this picture set against a white background.

Shpërthimi masiv i Vezuvit përfshiu Herkulaneumin dhe Pompein aty pranë ku jetonin deri në 20 000 njerëz. Janë gjetur deri tani eshtrat e rreth 1500 njerëzve. Shkencëtarët mendojnë se reja e nxehtë e hirit zbriti nga Vezuvi duke shkaktuar shumicën e vdekjeve.

Getty Images View of the archaeological excavations of Herculaneum, A UNESCO World Heritage Site, near the modern city of Naples in the Campania Region of Italy.

Një rrymë e shpejtë e gazit të nxehtë dhe lëndës vullkanike, e quajtur gjithashtu një rrjedhë piroklastike, pasoi duke varrosur zonën. Ekspertët besojnë se reja e hirit e ktheu trurin e njeriut në qelq sepse rrjedha piroklastike nuk kishte arritur temperatura mjaft të larta ose nuk ishte ftohur mjaftueshëm shpejt.

Procesi i formimit të qelqit kërkon kushte shumë specifike të temperaturës dhe rrallë ndodh natyrshëm. Që një substancë të kthehet në qelq, duhet të ketë një ndryshim të madh të temperaturës midis substancës dhe rrethinës së saj.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button