Zbulohet Antarktida e vërtetë: Pa akull, një botë malore dhe vullkanike del në dritë
A e keni pyetur ndonjëherë se si do të dukej Antarktida pa shtresën e saj të trashë të akullit? Tani, falë një studimi të ri të publikuar nga ekipi i British Antarctic Survey (BAS), kemi për herë të parë një pamje të qartë të kontinentit të fshehur nën akull – një tokë e ashpër, malore dhe e mbushur me lugina të thella e vullkane të panjohura deri më sot.
Në ndryshim nga Arktiku, që është thjesht akull detar mbi ujë, Antarktida është një masë kontinentale e mbuluar me një shtresë akulli mesatarisht 2,100 metra të trashë. Kjo e ka bërë të pamundur, deri më tani, të shihen format e vërteta të relievit poshtë saj.
Harta e re 3D, e quajtur ‘Bedmap3’, është ndërtuar mbi 82 milionë pika të dhënash, të mbledhura nga satelitë, avionë, ekspedita tokësore dhe teknologji moderne si radarët përmes akullit dhe valët sizmike reflektuese. Ajo ofron një rezolucion mbresëlënës prej 500 metrash, duke zbuluar forma gjeologjike që më parë kanë qenë të panjohura – nga male të mprehta deri te rrënoja vullkanike të fshehura.
Antarktida Lindore, një prej rajoneve më pak të eksploruara të kontinentit, tani paraqitet me një saktësi të jashtëzakonshme falë kësaj harte.
Sipas glaciologut Dr. Hamish Pritchard nga BAS, që udhëhoqi projektin, “forma e terrenit është vendimtare për mënyrën se si rrjedh dhe shkrihet akulli – ashtu siç shurupi derdhet mbi një tortë me reliev të pabarabartë.” Kjo njohuri është thelbësore për të përmirësuar modelet kompjuterike që parashikojnë ndikimin e ngrohjes globale mbi akullnajat dhe nivelin e detit.
Me rritjen e temperaturave globale dhe kërcënimin në rritje të shkrirjes së akullit, ‘Bedmap3’ konsiderohet një mjet jetik për të kuptuar të ardhmen klimatike të Tokës – dhe për të reaguar me politika më të informuara mbi mjedisin.
